سیستم عصبی مرکزی بدن شما، بزرگراه اطلاعاتی بدن شما است که برای داشتن عملکرد درست نیاز به خواب کافی دارد، بی خوابی باعث مختل شدن نحوه ارسال اطلاعات بدن میشود. در طول خواب، مسیرهای بین سلولهای عصبی (نورونها) در مغز شکل میگیرد که به شما کمک میکند اطلاعات جدیدی را که آموختهاید به خاطر بسپارید. کمبود خواب مغز را خسته و باعث میشود که نتواند وظایف خود را به خوبی انجام دهد. همچنین ممکن است تمرکز و یا یادگیری چیزهای جدید را با مشکل روبرو کرده و دشوارتر کند. بی خوابی سیگنالهایی که بدن شما ارسال میکند را به تأخیر میاندازد، هماهنگی اندامها را کاهش داده و خطر ایجاد حوادث را افزایش میدهد.
کمبود خواب بر تواناییهای ذهنی تأثیر منفی گذاشته و باعث احساس بی حوصلگی و نوسانات خلقی میشود. همچنین کمبود خواب میتواند فرآیندهای تصمیم گیری و خلاقیت را به نیز به خطر بی اندازد.
نداشتن 7 تا 9 ساعت خواب شبانه مفید علاوه بر سلامت جسمی، توانایی ذهنی را هم در معرض خطر قرار می دهد. از نظر علمی نداشتن خواب کافی با انواع مشکلات سلامتی، از دست دادن وزن و ضعف سیستم ایمنی بدن مرتبط است.
اگر کمبود خواب برای مدت طولانی ادامه داشته باشد باعث ایجاد توهم در فرد میشود به این صورت که چیزهایی میبیند و میشنود که در عالم واقعیت وجود ندارند. کمبود خواب همچنین میتواند باعث شیدایی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، افسردگی، اضطراب، پارانویا و منجر به افکار خودکشی شود.
در اثر بی خوابی ممکن است در طول روز ناخودآگاه چرت بزنید و یکدفعه از خواب بپرید. اگر این چرت زدنها از کنترل خارج شود باعث بروز خطرات بسیاری چون تصادفات رانندگی و... میشود.
دستگاه تنفسی
رابطه دوطرفهای بین خواب و دستگاه تنفسی وجود دارد. یک اختلال تنفس در شب به نام آپنه انسدادی خواب میتواند خواب را قطع کرده و کیفیت آن را پایین بیاورد. کم خوابی شما را در برابر عفونتهای تنفسی مانند سرماخوردگی و آنفلوانزا و همچنین در برابر ویروس کرونا آسیب پذیرتر کرده و بیماریهای تنفسی مانند بیماریهای مزمن ریه را وخیمتر میکند.
دستگاه گوارش
علاوه بر پرخوری و عدم تحرک کافی، کم خوابی نیز یکی دیگر از عوامل خطرآفرین است که موجب اضافه وزن و چاقی میشود. خواب بر روی دو هورمون لپتین و گرلین تأثیر گذاشته و باعث احساس گرسنگی و سیری میشود. لپتین به مغز میگوید که شما به اندازهی کافی غذا خوردهاید. با کم خوابی، مغز شما لپتین را کاهش و گرلین را افزایش میدهد. بی نظمی در هورمونها باعث روی آوردن به تنقلات و پرخوری شبانه میشود. به طور کلی کم خوابی جلوی تحرک و فعالیت را گرفته و با گذشت زمان باعث افزایش وزن و توده بدنی میشود.
کمبود خواب باعث میشود بدن بعد از غذا خوردن انسولین بیشتری آزاد کند (انسولین سطح قند خون را کنترل میکند). آزاد شدن انسولین بیشتر باعث افزایش ذخیره چربی و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 میشود.
سیستم قلبی عروقی
خواب نقش مهمی در توانایی بدن در بهبود و ترمیم قلب و عروق خونی دارد. افرادی که به اندازه کافی نمی خوابند احتمال ابتلا به بیماری های قلبی عروقی بیشتری دارند. بنا به مطالعات انجام شده بی خوابی با افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی در ارتباط است.
سیستم غدد درون ریز
تولید هورمونها به میزان خواب بستگی دارند. برای تولید تستوسترون حداقل به 3 ساعت خواب بی وقفه نیاز است. بیدار شدن در طول شب میتواند بر تولید هورمونها تأثیر بگذارد. این وقفه همچنین میتواند بر تولید هورمون رشد به ویژه در کودکان و نوجوانان تأثیر بگذارد. غده هیپوفیز به طور مرتب هورمون رشد آزاد میکند که خواب و ورزش هم به آزاد شدن این هورمون کمک میکنند.
- ۹۹/۰۱/۰۲